رمضان ماه پاکی از گناهان
در صحیح بخاری و صحیح مسلم آمده است که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «من صام رمضان ایمانا واحتسابا غفر له ماتقدم من ذنبه». «هرکه رمضان را از روی ایمان به الله، و به امید پاداش روزه بگیرد گناهان گذشته‌اش بخشیده می‌شود».
البته روزۀ حقیقی که دارای چنین فضیلتی هست همانا محافظت بر روزه به صورت صحیح و شرعی آن می باشد تا مورد قبول حضرت حق تعالی قرار گیرد. مثلا: با ترک سخنان باطل و ناحق و غیبت و سخن چینی و دروغ و….؛ طوریکه در حدیث شریف آمده است
«مَنْ لَمْ يَدَعْ قَوْلَ الزُّورِ وَالْعَمَلَ بِهِ فَلَيْسَ لِلَّهِ حَاجَةٌ فِي أَنْ يَدَعَ طَعَامَهُ وَشَرَابَهُ».(صحیح بخارى/1903) «هركس كه دروغ گويي و عمل به مقتضاي آن را ترك نكند، الله تعالی نيازي ندارد كه او خوردن و نوشيدن را ترك كند».
و با عادت دادن نفس به بیان سخن نیکو و ترک دشنام و ناسزا گویی به دیگران، همان طور که در حدیث شریف آمده است: «وَالصِّیامُ جُنَّهٌ، فَإذَا کَانَ یومُ صَوْمِ أحَدِکُمْ فَلاَ یرْفُثْ وَلاَ یسْخَبْ فإنْ سَابَّهُ أحَدٌ أَوْ قَاتَلَهُ فَلْیقُلْ: إنِّی امْرُؤٌ صَائِمٌ». متفق علیه. «روزه سپر است و چنانچه یکی از شما روزه دار بود پس ناسزا نگوید واعمال فسق و همچنین اعمال جاهلانه انجام ندهد واگر کسی به وی ناسزا گفت پس بگوید: همانا من روزه دار هستم».
کدام گناهان مورد مغفرت قرار می گیرد؟
گناهانی که با روزه گرفتن ماه رمضان – با صفاتی که در بالا ذکر شد- مورد مغفرت قرار می گیرد، گناهان صغیره است. اما گناهان کبیره به توبۀ نصوح نیاز دارد. رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرمایند: «الصلوات الخمس، و الجمعة إلی الجمعة، و رمضان إلی رمضان مکفرات ما بینهن إذا اجتنبت الکبائر». (صحیح مسلم/16). «نمازهای پنج‌گانه و جمعه تا جمعه و رمضان تا رمضان، گناهان بین خود را از بین می‌برند به شرطی که از گناهان کبیره دوری شود».
فضل الله متعال بزرگ است:
الله متعال می فرماید: «إِن تَجْتَنِبُواْ كَبَآئِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُم مُّدْخَلاً كَرِيمًا». سُورَةُ النِّسَاءِ/ 31 «اگر از گناهان کبیره‌ای که از آن نهی می‌شوید پرهیز کنید، گناهانتان را می‌آمرزیم، و شما را به جایگاه بزرگوارانه‌ای وارد می‌کنیم».
این از فضل و نیکویی و احسان الله تعالی بر بندگان است که به آنها وعده داده است؛ اگر از گناهان کبیره ای که از آن نهی شده اند پرهیز کنند، اوتعالی همه گناهان و بدی هایشان را می بخشد و آنها را به جایگاه بزرگوارانه ای که نعمت آن فراوان است وارد می نماید، و آن بهشت است، که چیزهایی در بردارد که هیچ چشمی مانند آن را ندیده و هیچ گوشی آن را نشنیده، و به دل هیچ انسانی خطور نکرده است.
گناه کبیره چیست؟
علما در تعریف گناه کبیره اقوالی دارند که با هم مشابهت دارد، مثلا گفته شده است:
*گناه کبیره آنست که بر اساس نصوص کتاب و سنت تهدید و هشداری به مرتکب شونده آن وجود داشته باشد.
*برای گناهان کبیره نشانه هایی است، از جمله واجب شدن حد و نیز هشدار و تهدید به عذاب جهنم و همانند آنها که در کتاب و سنت به آن اشاره شده باشد، و نیز می توان به آندسته از گناهان کبیره گفت که مرتکب شونده با انجام آنها به فسق وصف شود و یا مورد لعن قرار گیرد.
* هر گناهی که با نص کتاب و یا سنت و یا اجماع بعنوان کبیره یا بزرگ اطلاق شده باشد و یا با عقاب شدید به آن خبر داده شود و یا بر انجام آن حد جاری گردد و یا به شدت از انجام آن نهی شده باشد، آن گناه کبیره است.
