جامعه

فضل كفالت و سرپرستی يتيم

 

یتیم به کسی گفته میشود؛ که قبل از سن بلوغ (قبل از  رسیدن به سن 18 سالگی) پدر اش وفات کند، و یا لقیط (طفل دریافت شده که پدر و مادرش مجهول است) باشد، یا پدر اش مفقود باشد ویا هم پدرش مشخص نباشد.

در صورتیکه  دخلی و مالی برای سد حاجات خویش نداشتند و همچنان کسی از بستگان شان که شرعا ملزم به سرپرستی مالی هستند نباشد،اسلام نیکی، حسن تربیه و پرداختن به کار های یتیم را از نشانه های ایمان کامل دانسته است و انجام دهنده اش را جایگاه بلند در بهشت  وعده داده است،

رسول الله (صلی الله علیه وسلم) فرموده است: “أَنَا وَ كافِلُ الْيَتِيمِ فِي الْجَنّةِ هَكذا- أَيْ مُتَجَاوِرَيْنِ- وَ أَشَارَ بِأِصْبَعَيْهِ السَّبَابَة وَ الْوُسْطى” (رواه البخاري).

ترجمه: (من و سرپرست يتيم در بهشت در كنار هم چنين هستيم – یعنی در کنار هم – و به انگشت شهادت و وسطي خود اشاره كرد و آن دو را از هم جدا نمود). سرپرست یتیم مقام بلندی در بهشت دارد، بهشتی که عرض اش به اندازه آسمان ها و زمین است.

کفالت و سرپرستی یتیم از یک سو احسان بر شخصی است که پدر و مادر و یا یکی از آنها را از دست داده و از طرف دیگر احسان بر امتی است که این شخص مربوط آن است و او مسوول همکاری و تعاون اش در حالت احتیاج است، بناء کفالت یتیم؛ نیکی و احسان است که الله متعال بنده گان توانمند خود را ضمن عموم آیه زیر امر نموده است

:{…وَأَحْسِنُوَاْ إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ} (البقرة: 195).

ترجمه: و نيكى كنيد كه خدا نيكوكاران را دوست مى دارد.

الله متعال در آیات متعدد در مورد رعایت و احسان به یتیم ارشاداتی داشته است، زمانیکه او در زیر ولایت  شخص است دستور به دادن مال و خوراک و پوشاک می کند، و چون به رشد و بلوغ  رسید دستور به تسلیم مال اش می کند و می فرماید:

{ وَ آتُواْ الْيَتَامَى أَمْوَالَهُمْ وَ لاَ تَتَبَدَّلُواْ الْخَبِيثَ بِالطَّيِّبِ وَ لاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَهُمْ إِلَى أَمْوَالِكُمْ إِنَّهُ كَانَ حُوبًا كَبِيرًا } (النساء: 2) و اموال يتيمان را به آنان [باز]دهيد و [مال پاك] و [مرغوب آنان ] را با [مال] ناپاك [خود] عوض نكنيد و اموال آنان را همراه با اموال خود مخوريد كه اين گناهى بزرگ است.

همچنان امر به حفظ حقوق یتیمان در حالت ناتوانی به آن میکند و می فرماید:

{ وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُواْ فِي الْيَتَامَى فَانكِحُواْ مَا طَابَ لَكُم مِّنَ النِّسَاء…} (النساء: 3) و اگر در اجراى عدالت ميان دختران يتيم بيمناكيد هر چه از زنان [ديگر] كه شما را پسند افتاد دو دو سه سه چهار چهار به زنى گيريد.]

کسی که ولایت دختری یتیمی را دارد و می خواهد با او ازدواج کند، الله متعال به او امر می کند که در حق مهر و دیگر موارد مربوط به ازدواج تعسف نکند و هدف از ازدواج اش استیلاء بر مال یتیم نباشد.

یتیم

الله متعال دستور می دهد تا با یتیم عطوفت و نرمی صورت گرفته و به آن نیکی و احسان شود و می فرماید:

{ فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ } (الضحى: 9).

ترجمه: و اما يتيم را ميازار.

هرگاه به سنت مُطهر  مراجعه نماییم احادیث فراوانی را میابیم که دلالت بر وجوب احسان، نیکی،رعایت و مهربانی با یتیم دارد، عن مالك بن الحرث ( رضي الله عنه) قال رسول الله – ( صلى الله عليه وسلم ) -:

“مَنْ ضَمّ يَتِيْماً بَيْنَ أَبَوَيْنِ مُسْلِمَيْنِ إِلى طَعَامِهِ وَ شَرَابِهِ حَتّى يُغنيه الله وَجَبَتْ لَهُ الجَنّة البتة” ( أخرجه أحمد في المسند ج4 ص 344).

ترجمه: هرکی یتیمی را بین پدر و مادر مسلمان در طعام و نوشیدنی یکجا کند تا آنکه الله او را غنی سازد جنت برایش واجب میگردد.

 

 وروى أبو هريرة ( رضي الله عنه) أن رجلاً شكا إلى رسول الله – ( صلى الله عليه وسلم ) – قسوة قلبه فقال له عليه الصلاة و السلام: “إن أردت تليين قلبك فأطعم المسكين و امسح رأس اليتيم”(مسند الإمام أحمد ج2 ص 262).

ابو هریره روایت می کند که شخصی از قسوت قلب نزد رسول الله شکایت کرد، رسول الله ( صلى الله عليه وسلم ) فرمود: هرگاه خواستی قلب ات نرم شود مسکین را طعام بده و سری یتیم را لمس کن.

بنابرین گفته میتوانیم که سرپرستی و کفالت یتیم اجر و ثواب نهایت بزرگی را در پی دارد و الله منان اجر هیچ عاملی را ضایع نمی کند

و باید دانست که کفالت و سرپرستی یتیم تنها خوراک و پوشاک او را شامل نمی شود بلکه شامل تمام نواحی زندگی اش مانند تربیه،تعلیم، صحت  و غیره میشود ،همه جوانب زندگی که در آینده باید برای رویارویی با آن آماده باشد تا او را به سوی خیر و فلاح بکشاند، امید را در نفس اش و صدق و اخلاص را در معامله اش بکارد و چنان به آینده و سلوک اش حریص باشد چنانکه پدر بر آینده فرزند  و اخلاق و رفتارش حریص میباشد.

 

نويسنده: فضل الله ( ممتاز)

ترجمه: قاري مسعود ظهیر آمین

دانلود رایگان اپلیکیشن مفلحون
نمایش بیشتر

فضل الله ممتاز

فضل الله ممتاز ولد مولوي محمد عمر ممتاز ، ولايت پروان، دره غوربند. تحصيلات ابتدائي ومتوسط در مدرسه مولوي حبيب الرحمن شهيد قريه پلسنگي، ومدرسه عبد الرؤوف حجت قريه باقي دره سبز، قرآن كريم، با أحكام تجويد، چهار كتاب، گلستان، بوستان، رشيد البيان، رحمان بابا، صرف بهائي، صرف مير، زرادي، ميزان صرف، بالشمة، هداية النحو، خلاصة الكيداني، منیة المصلي، قدوري، كنز الدقائق، نور الظلم، تفسير قرآن كريم را در مساجد نزد پدر برزگوارم كه محتسب ومسؤول ديني وقضائي غوربند بود ونيز ، سارنوال عبد الرؤوف حجت شهيد، مولوي صاحبان ملا محمد داود، مولوي محمد عالم، استاد سرمعلم خداداد، انجنير حمزه، استاد عبد الجليل شفقيار به اتمام رسانيدم (ادامه سوانح...)

یک دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا

Adblock رو غیر فعال کنید

بخشی از درآمد سایت با تبلیغات تامین می شود لطفا با غیر فعال کردن ad blocker از ما حمایت کنید