سوال و جوابمعاملات

شروط استفاده از خانه، زمين، دوكان واملاک گروي

يكي از دوستان سوال نموده :
سلام عليكم و رحمه الله و بركاته
إستاد محترم نظر تان را در مورد گروي نمودن خانه وَيَا دوكان و غيره ميخواستم، به اميد جواب تان را در روشني فقه حنفي بنويسيد.

الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله، أما بعد،،
درين شكي نيست كه معامله گروي كه در فقه اسلامي باسم ” الرهن” ناميده شده سبب تسهيل وآساني بسياري از مشكلات مردم شده خصوصا گرو دهنده ، زيرا وقت كه در تنگنا قرار ميگيرد شريعت برايش اجازه داده كه زمين، باغ، دوكان، خانه، موتر، وغيره اجناس واشياي منقوله وغير منقوله را بگرو بدهد تا اينكه مبلغي از پول وپيسه بدست بياورد وخود را از تنگنا وسختي رها كند ونجات دهد ونيز پول دهنده بخاطر اطمينان خاطرش اين اجناس را نزدش به ضمانت نگهداري كند تا اينكه پول دادگي اش ضايع نشود وبدست آيد… ليكن گروی از خود شروط واحكام شرعي دارد كه گرو گيرنده يعني ” المرتهن” در سود خوري واقع نشود زيرا اين معامله باريكی هاي هم دارد كه بسيار مردم آنرا ندانسته ودر سود خوري واقع می شوند…
در معامله که شما خواهان جواب شرعی شدین حكم شريعت اين است كه اگر صاحب ومالک اصلي خانه ودوكان وزمين كه طرف مقابل معامله است براي شما شرعا اجازه داده باشد شما مي توانيد كه تا به دست آمدن پول تان زمينش را كشت وزراعت كنيد وازان استفاده كنيد وهمچنين اگر خانه نشيمن باشد در آن سكونت كنيد، واگر دوكان باشد در آن تجارت كنيد ويا به كرايه بدهيد ليكن بدو شرط كه عبارت است از : 1- اجازه ورضايت مالک اصلي واگر بشكل كتبي ونوشته باشد بهتر است از شفاهي كرده 2- اين استفاده شما در مقابل قرض ويا تأخير قرض نباشد به اين معنى كه اگر شما بالاي مالک قرض داشته باشيد ويا اين زمين را در مقابل تأخير كردن اداي قرض تان گرفته باشيد درين صورت براي شما جواز ندارد وحرام است كه شما ازين زمين ويا خانه استفاده كنيد زيرا در شريعت قاعده است كه : ” كل قرض جر منفعة فهو ربا” هر قرض كه به قرض دهنده سبب جلب منفعت وفايده شود این منفعت حرام شمرده مي شود.


در بيش از 90% معاملات گروي در شهرهاي افغانستان احكام شرعي گروي مراعات نمي شود
گروي از محاسن وخوبيهاي شريعت اسلامي است براي تسهيل معاملات مردم كه حق شان ضايع وتلف نشود خصوصا دهنده وكيرنده كه خانه وزمين ويا دكان نزدش باشد بخاطر ضمانت استرداد پول وپيسه داده شده..
در تعريف فقهي گروي نوشته شده كه : وسيله توثيق پول وپيسه داده شده است .
اما متأسفانه كه مردم آن را غلط فهميده واز آن بدترين استفاده نموده ووسيله سود خوري گردانيدند ..از لابلاي سوالات كه به من مواصلت ميكند فهميده مي شود كه گروي را بعض مردم به شكل معكوس ومخالف حكمت كه مشروع گرديده فهميده اند وبعوض خانه كرائي ويا تجارت كردن وسيله آن را يافتند كه عبارت است از به گرو گرفتن املاك …بي خبر از اينكه سود خوري تنها به يك نوع نيست وانواع مختلف دارد از جمله مال ومتاع ومبلغ قرضي را وسيله استفاده وفايده ومفاد گردانيدن.
كه ضرورت بيشتر ديده مي شود براي بيان همه احكام گروي در رساله وكتاب مستقل بزبان وشيوه معاصر..در باب معاملات وتجارت ورهن كروي واجاره ومضاربت بايد بحثهاي بيتشر داشته باشيم..زيرا هر كسي كه در اين معاملات داخل مي شود بالايش فرض است كه احكام آن را بداند تا اينكه در حرام وشبهات واقع نشود .ابن عابدين از فقهاي احناف در كتاب حاشيه خود مي نويسد: ” من فرائض الإسلام تعلم ما يحتاج إليه العبد في إقامة دينه وإخلاص عمله لله تعالى ومعاشرة عباده وفرض على كل مكلف ومكلفة بعد تعلمه علم الدين والهداية تعلم علم الوضوء والغسل والصلاة والصوم وعلم الزكاة لمن له نصاب والحج لمن وجب عليه والبيوع على التجار ليحترزوا عن الشبهات والمكروهات في سائر المعاملات وكذا أهل الحرف وكل من اشتغل بشيء يفترض عليه علمه وحكمه ليمتنع عن الحرام فيه” (حاشية ابن عابدين 1/ 42 ).
از فرائض دين مبين اسلام اين است كه مسلمان بايد مسائل به عباداتش تعلق دارد آن را بياموزد تا اينكه الله متعال به اخلاص وبدرستي عبادت كرده بتواند مثل احكام وضوء، غسل، نماز، روزه، زكات، حج، ونيز احكام معاملات وتجارت وخريد وفروش را بداند تا اينكه در حرام وشبهات واقع نشود..حتى كسبه كاران احكام كار وشغل ووظيفه خود را بداند تا اينكه بر كسي ظلم نكند ويا بالايش ظلم نشود.

 

استاد فضل الله ممتاز

نمایش بیشتر

فضل الله ممتاز

فضل الله ممتاز ولد مولوي محمد عمر ممتاز ، ولايت پروان، دره غوربند. تحصيلات ابتدائي ومتوسط در مدرسه مولوي حبيب الرحمن شهيد قريه پلسنگي، ومدرسه عبد الرؤوف حجت قريه باقي دره سبز، قرآن كريم، با أحكام تجويد، چهار كتاب، گلستان، بوستان، رشيد البيان، رحمان بابا، صرف بهائي، صرف مير، زرادي، ميزان صرف، بالشمة، هداية النحو، خلاصة الكيداني، منیة المصلي، قدوري، كنز الدقائق، نور الظلم، تفسير قرآن كريم را در مساجد نزد پدر برزگوارم كه محتسب ومسؤول ديني وقضائي غوربند بود ونيز ، سارنوال عبد الرؤوف حجت شهيد، مولوي صاحبان ملا محمد داود، مولوي محمد عالم، استاد سرمعلم خداداد، انجنير حمزه، استاد عبد الجليل شفقيار به اتمام رسانيدم (ادامه سوانح...)

‫6 دیدگاه ها

  1. سلام استاد گرامی حمیدالله هستم از ولایت کابل یک سوال داشتم راجع به نظر کردن.
    خواهرم که به کشور خارج زندگی میکند برای رفع مشکلات که داشتن نظر گرفتن که اگر مشکل من حل شود یک کوساله خیرات میکنم حال که شکر خدا است مشکلش حل شده میخواهد که همو نظر گفته شده را به جا اورد. اما خودم و بعضی از دوستان گفتن که از نظر کردن کرده همو پیسه اش را به یک فامیل غریب بدهید که مشل روز مره اش حل شود ثوابش بهتر خواهد بود میخواهم از بپرسم که اسلام چی حکم دارد به این به دادن یا ندادن نظر. وسلام

    1. وعليكم السلام..بايد نذر را بجا بياورد وبه صدقه بدل نكند ، چون بالایش واجب شده
      ( فضل الله ممتاز )

      1. اسلام علیکم برادر
        لطفا هرچی زودتر جواب بدهید خورسند میشوم
        محمد اسحق استم از کابل
        جناب یک باب دوکان در نزد من به مبلغی گروی است قبل از سقوط جمهوریت خودم در ان کار میکردم بعد سقوط دوکان ر به مبلغی کرایه داده ام
        همه کسانی که مشناسم گفتند سود است و حرام است یا خودت در ان کار کن یا دوباره پولت را از نزد مالک دوکان بگیر بعد از خاندن مطالب رهن از مالک دوکان اجازه به کراه دادن دوکان را گرفتم اما باز هم بعضی علما گفتند سود است و پولش حرام
        مالک دوکان پول ندارد تا برایم بپردازد خودش اجازه داده تا دوکان را به کسی دیگری گرو کنم و پول خود را بدست بیارم
        شخصی به مبلغی کمتر از پول من دوکان را از نزدم به گرو میگیرد اگر دوکان ره به شخص سوم گرو کنم متباقی پول من ضایع میشود
        چون مالک اصل ندارد توان پرداخت پولم را و هیچ نوع جبر و اکراهی در مالکیت دوکان بر فرد اصل دوکان وارد نکرده ام حتی اگر تا یکساعت دیگر پولم را مالک دوکان بپردازد دوکانش را برایش تسلیم میدهم
        لطفا شما نظر خود را بدهید اگر کرایه بدهم دوکان را برایم سود میشود یاخیر؟

  2. السلام علیکم بسیار قرض دار گردیدم دوکان خبازی دارم باکسی به شراکت من حصه خودرا به گرو می‌گزارم چون مجبور شدم خانمی میخواهد ده هزار دالر حویلی گرو بگیرد اما من برایش گفتم بیا حصه نانوایی مرا گرو بگیر چون خودت کار کرده، نمیتوانی دوباره حصه نانوایی مرا گرو گرفتی ماهانه بیست هزار افغانی اجاره میگیرم ونان خانه اترا نیز میدهم اما خبازی ماهانه بیست و پنج هزار افغانی فایده دارد آیا گروی واجاره من درست است منتظر جواب شما هستم

    1. سلام علیکم
      من خانه گروی را به مبلع‌ بیست هزار دالر آمریکای به دوسال گرفتم آیا زکات بالایم میاید لطفا راهنمایی کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا

Adblock رو غیر فعال کنید

بخشی از درآمد سایت با تبلیغات تامین می شود لطفا با غیر فعال کردن ad blocker از ما حمایت کنید