اسلامعقیده و فقه

مشروعيت ، آداب وأحكام اعتكاف

اعتكاف شرعي عبارت است از مكث كردن در مسجد ومتفرغ شدن براي عبادت الله متعال ،دردهه آخر ماه رمضان المبارك.


حكمت از اعتكاف جيست:


حكمت از اعتكاف تربيه كردن نفس مسلمان به صبر واستقامت وثبات وپایداری وترک كردن مباحات وملذات وفكر كردن براي حصول رضاي الله متعال. وفضيلت بسيار زياد دارد از جمله بخشش ومغفرت گناهان مسلمان..


حكم شرعي اعتكاف:


اعتكاف مشروع وسنت رسول الله صلى الله عليه وسلم است، أم المؤمين عائشة رضي الله عنها در حديث صحيح البخاري فرموده اند :” كان رسول الله صلى الله عليه وسلم يعتكف العشر الأواخر حتى توفاه الله ، ثم اعتكف أزواجه من بعده ” رسول الله صلى الله عليه وسلم معتكف مي بود در دهه آخر رمضان تا اينكه وفات شدند ، وبعد از وفات آنحضرت صلى الله عليه وسلم اين سنت را امهات المؤمنين ادامه دادند.


ودر مشروع وسنت بودن اعتكاف اجماع امت است واين اجماع را ائمه فقه نقل كرده اند از جمله: ابن المنذر، ابن حزم، النووي، ابن قدامة، شيخ الإسلام ابن تيمية، القرطبي، ابن هبيرة، الزركشي، وابن رشد.


اعتكاف كامل همان بود كه ذكر شد ليكن مسلمان مي تواند كه به اندازه وقت وتوانايي خود اعتكاف كند مثلا براي يک روز ويک ساعت هم برای عبادت بنیشید ودر مسجد مکث کند.


شرائط وآداب اعتكاف:


خارج شدن معتكف از مسجد بدون عذر شرعي اعتكاف را باطل مي سازد، زيرا معناي اعتكاف مكث كردن وبودن در مسجد بخاطر عبادت است وخارج شدن از مسجد به اعتكاف آسیب می رساند..
معتكف تنها مي تواند بخاطر وضوء، غسل، قضاي حاجت، آوردن نان ودواء خارج شود از مسجد .وحتى اگر تشنابها دور هم باشد مانع شرعي وجود ندارد…ودر حديث صحيح بخاري عايشة رضي الله عنها فرموده كه :

” كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لا يَدْخُلُ الْبَيْتَ إِلا لِحَاجَةِ الإِنْسَانِ إِذَا كَانَ مُعْتَكِفًا ” رسول الله صلى الله عليه وسلم در روزهاي اعتكاف در خانه داخل نمي شد مگر بخاطر قضاي حاجت انساني.


حتى براي معتكف جواز ندارد كه بخاطر نماز وتدفين جنازه ويا عيادت مريض ومهماني از مسجد خارج شود..إلا اينكه مريضان ووفات شده گان از اقارب نزديک وحقدارانش باشد در اين صورت خروج ورفتنش به اندازه ضرورت جواز دارد..
عبادات مهمي را كه معتكف انجام ميدهد عبارت است از : تلاوت قرآن كريم، نمازهاي نفل، ذكر وتوبه ودعاء، مطالعه كتاب هاي ديني، شنيدن درسهاي ديني.

خارج شدن از مسجد بخاطر قضاي حاجت ويا آوردن نان ودواء

خارج شدن از مسجد بخاطر قضاي حاجت ويا آوردن نان ودواء به اعتكاف آسيب نمي رساند خارج شدن معتكف از مسجد بدون عذر شرعي اعتكاف را باطل مي سازد، زيرا معناي اعتكاف مكث كردن وبودن در مسجد بخاطر عبادت است وخارج شدن به اعتكاف ضرر مي رساند.. فقط معتكف مي تواند بخاطر وضوء، غسل، قضاي حاجت، آوردن نان ودواء خارج شود از مسجد .وحتى اگر تشنابها دور هم باشد مانع شرعي وجود ندارد…ودر حديث صحيح بخاري عايشة رضي الله عنها فرموده كه :

” كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لا يَدْخُلُ الْبَيْتَ إِلا لِحَاجَةِ الإِنْسَانِ إِذَا كَانَ مُعْتَكِفًا ” رسول الله صلى الله عليه وسلم در روزهاي اعتكاف در خانه داخل نمي شد مگر بخاطر قضاي حاجت انساني. حتى براي معتكف جواز ندارد كه بخاطر نماز وتدفين جنازه ويا عيادت مريض از مسجد ومهماني خارج شود.

 

حكم خارج شدن معتکف از مسجد بدون عذر شرعی وبخاطر وظيفه وكار

خارج شدن از مسجد بخاطر وظيفه، تدریس ودرس مكتب وپوهنتون اعتكاف را فاسد ميسازد.


شروط شرعي اعتكاف خانمها:


اعتكاف براي مردان وزنان سنت است ..ليكن اعتكاف بايد در مسجد باشد وبراي اعتكاف خواهران محترم اين شروط لازم است :

  1.  بايد جاي مخصص براي زنان باشد واگر نزديک مردان واقع بوده باشد درين صورت برايش جواز ندارد وحرام است
  2. در صورت اعتكاف زن جواز دارد كه فتنه واقع نشود واز انظار مردان نامحرم دور باشد .
  3. اگر زن شوهر دار باشد اجازه شوهر شرط است..كه حقوق شوهر وفاميل واطفال ضايع نشود ..بخاطر كار مستحب وسنت واجبات را از دست ندهد.. واگر خانمها در بخش از خانه هم به نيت اعتكاف بنيشينند بعض ساعتها ان شاء الله براي شان اجر نوشته مي شود…ولو كه درجه اعتكاف شرعي مسجد داده نمي شود

 

حكم اعتكاف نمودن دربدل پول و پیسه

فقهاء به اين اتفاق دارند كه اعتكاف عبادت بدني محض است ودرآن نيابت يعني بعوض اشخاص زنده كه حيات باشند جواز ندارد.. اما اگر شخص اعتكاف را نيت كرده باشد وقبل از اينكه به اعتكاف بنشيند وفات نمايدد دراين صورت بر اولياء واقارب وورثه اش مستحب است كه بعوض او اعتكاف كنند وقضايي بياورند ..اما اگر نتوانستند براي شان مشروع وجائز است كه كسي را به اجوره وكرايه بياورند كه اعتكاف كند بشرط كه شروط اعتكاف را بفهمد واهليت داشته باشد.

نمایش بیشتر

فضل الله ممتاز

فضل الله ممتاز ولد مولوي محمد عمر ممتاز ، ولايت پروان، دره غوربند. تحصيلات ابتدائي ومتوسط در مدرسه مولوي حبيب الرحمن شهيد قريه پلسنگي، ومدرسه عبد الرؤوف حجت قريه باقي دره سبز، قرآن كريم، با أحكام تجويد، چهار كتاب، گلستان، بوستان، رشيد البيان، رحمان بابا، صرف بهائي، صرف مير، زرادي، ميزان صرف، بالشمة، هداية النحو، خلاصة الكيداني، منیة المصلي، قدوري، كنز الدقائق، نور الظلم، تفسير قرآن كريم را در مساجد نزد پدر برزگوارم كه محتسب ومسؤول ديني وقضائي غوربند بود ونيز ، سارنوال عبد الرؤوف حجت شهيد، مولوي صاحبان ملا محمد داود، مولوي محمد عالم، استاد سرمعلم خداداد، انجنير حمزه، استاد عبد الجليل شفقيار به اتمام رسانيدم (ادامه سوانح...)

یک دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا

Adblock رو غیر فعال کنید

بخشی از درآمد سایت با تبلیغات تامین می شود لطفا با غیر فعال کردن ad blocker از ما حمایت کنید